Τανέρ Χαλντούν
Τουρκία
Ο Χαλντούν Τανέρ (1915–1986) ήταν δραματουργός, διηγηματογράφος, αρθρογράφος και ακαδημαϊκός. Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη. Σπούδασε οικονομικές και πολιτικές επιστήμες στο πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης, γερμανική λογοτεχνία και φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης και θέατρο και φιλοσοφία στο πανεπιστήμιο Μουσικής και Παραστατικών Τεχνών Μαξ Ράινχαρντ της Βιέννης. Βραβεύτηκε πολλές φορές για τα διηγήματά του, τα οποία έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες. Έγραψε ακόμη ταξιδιωτικά κείμενα, ενώ άρθρα του φιλοξενούνταν συχνά στις εφημερίδες της εποχής.
Το 1967 έδρασε καταλυτικά στην αναμόρφωση του τουρκικού θεάτρου ιδρύοντας μαζί με άλλους θεατρανθρώπους το Devekusu Cabaret Theater στην Κωνσταντινούπολη, όπου παρουσιάζονταν έργα με θεματολογία παρμένη από την επικαιρότητα. Δύο χρόνια αργότερα ίδρυσε το Bizim Tiyatro (Το Θέατρό μας) και το 1978 τη θεατρική ομάδα Tef. Η ιδιαιτερότητα της δραματουργίας του Τανέρ οφείλεται στην πρόσμιξη στοιχείων από την παράδοση του αυτοσχεδιασμού με στοιχεία του παραδοσιακού είδους meddah, δηλ. την αφήγηση ιστοριών μπροστά σε κοινό. Οι ήρωές του, εκμοντερνισμένες μορφές των χαρακτήρων της Orta Oyunu (είδος τουρκικού αυτοσχεδιαστικού θεάτρου σαν την Commedia dell’ Arte) και του Καραγκιόζη, θέτουν εξ αρχής τα όρια για την αναζήτηση της ταυτότητας τους. Ο Τανέρ στα έργα του έστρεψε το ενδιαφέρον του σε κοινωνικά θέματα και αποτύπωσε τις αντιφάσεις, την υποκριτική συμπεριφορά και τον κυνισμό χαρακτήρων από όλα τα κοινωνικά στρώματα.
Μετά τον θάνατό του το Δημοτικό Θέατρο της Κωνσταντινούπολης μετονομάστηκε προς τιμήν του σε Θέατρο Χαλντούν Τανέρ.
Ενδεικτική εργογραφία:
Το έπος του Αλί [Keşanlı Ali Destanı], Η πονηρή γυναίκα του χαζού άντρα [Sersem Kocanın Kurnaz Karısı].
Σε θεωρούν γελοίο, αν είσαι ειλικρινής και ανθρώπινος. Αν γίνεις όμως νταής,
τότε σε σέβονται όλοι και γίνεσαι αξιοσέβαστος. Όλοι οι μύθοι μας βασίστηκαν σ’
αυτό το ψέμα. Έτσι έχουν τα πράγματα… (Το έπος του Αλί)