Σογίνκα Ουόλε
Νιγηρία
Ο Ουόλε Σογίνκα (1934 –…) γεννήθηκε στη δυτική Νιγηρία και η οικογένειά του ανήκε στη φυλή Γιορούμπα. Σπούδασε στη Νιγηρία και στη συνέχεια Αγγλική φιλολογία στην Αγγλία, ενώ ήδη από τα μαθητικά του χρόνια έγραφε ποιήματα και μικρές σκηνές. Το 1958 εγκαταστάθηκε στο Λονδίνο και ως νέος συγγραφέας συνεργάστηκε με το Royal Court Theatre. Το 1960, λίγο πριν η Νιγηρία κηρύξει την ανεξαρτησία της, επέστρεψε ως υπότροφος ερευνητής για να μελετήσει το θέατρο της δυτικής Αφρικής. Συμμετείχε ενεργά στην πολιτιστική άνοιξη της χώρας, έγραψε έργα για το ραδιόφωνο, την τηλεόραση και το θέατρο και ανέβασε το έργο του Χορός των δασών, στο οποίο εξέφρασε τις επιφυλάξεις του για το μέλλον της Νιγηρίας. Η πολύπλευρη δραστηριότητά του ως συγγραφέα, σκηνοθέτη, αρθρογράφου και ακτιβιστή τον κατέστησαν δημόσιο πρόσωπο. Συνελήφθη το 1965 και για δεύτερη φορά το 1967, επειδή λειτούργησε ως ανεπίσημος διαμεσολαβητής στη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου. Κρατήθηκε για δύο περίπου χρόνια χωρίς ποτέ να γίνει δίκη. Μετά την απελευθέρωσή του επανήλθε στη θέση του ως επικεφαλής της Σχολής Θεάτρου στο Πανεπιστήμιο του Ιμπαντάν, αλλά την επόμενη χρονιά άφησε τη Νιγηρία και για σχεδόν πέντε χρόνια ταξίδεψε ως εκούσιος εξόριστος. Όταν επέστρεψε αναζήτησε τρόπους προκειμένου να καταστήσει το θέατρο ένα προσιτό όχημα μετάδοσης πολιτικών ιδεών μέσα από τη μουσική και το τραγούδι. Στην πολύχρονη πορεία του υπερασπίστηκε τη δημοκρατία, την ισότητα και ήταν πολέμιος των απανταχού δικτατορικών καθεστώτων στην αφρικανική ήπειρο. Το 1986 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας όντας ο πρώτος Αφρικανός που έλαβε αυτή τη διάκριση.
Ως δραματουργός συνομιλεί με την ευρωπαϊκή και αμερικανική θεατρική παράδοση και με τα πρωτοποριακά κινήματα, ενώ αντλεί στοιχεία από τις παραδόσεις των Γιορούμπα και από τη λαϊκή αφρικανική τέχνη. Μέσα από τη σάτιρα, την ειρωνεία και την ποιητικότητα καταγράφει τις προκλήσεις του μετααποικιακού καθεστώτος.
Ενδεικτική εργογραφία:
Οι κάτοικοι των βάλτων, Το λιοντάρι και το κόσμημα, Χορός των δασών, Πριν το μπλακ-άουτ, Η συγκομιδή του Kongi, Οι Βάκχες του Ευριπίδη, Παιχνίδι γιγάντων, Βασιλιάς Baabu
Το μυστικό μου είναι το αιώνιο βάρος μου –να διαπεράσεις τις επικαλύψεις της ψυχοφθόρας ρουτίνας και να φανερώσεις τον καθρέφτη της αρχικής γυμνότητας– γνωρίζοντας πολύ καλά ότι είναι όλα μάταια. (Χορός των δασών)
Ας μας πει η Παγκόσμια Τράπεζα μια και καλή αν είναι μόνο για τις πλούσιες χώρες και για καθάρματα νέο-αποικιοκράτες σαν τον Χαζενά ή αν ανήκει στις χώρες του Τρίτου Κόσμου που χρειάζονται δάνεια. (Παιχνίδι γιγάντων)